Denizli için korkutan uyarı! O yapılar büyük risk taşıyor

Kahramanmaraş’ta 6 Şubat 2023’te meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler, büyük bir yıkıma neden olmuş ve on binlerce vatandaş hayatını kaybetmişti. Depremin ikinci yılı dolayısıyla Denizli Gazeteciler Cemiyeti’nde basın açıklaması yapan İnşaat Mühendisleri Odası Denizli Şubesi Başkanı Seyhun Türk, yaşanan felaketin etkilerinin hala çok taze olduğunu vurgulayarak, depreme karşı alınması gereken önlemlerin altını çizdi.

“6 Şubat’ta ülke olarak acı bir güne uyandık”

Başkan Seyhun Türk, 6 Şubat 2023’te yaşanan depremlerin yalnızca binaları değil, milyonlarca insanın hayatını da derinden sarstığını belirtti. Türk, “O gece binlerce insanımız bir sabah uyandıklarında hayatlarının bir anda değişebileceğini hiç düşünmeden uyudu. Depremin bize doğanın gücünü hatırlattığı o günde, saat 04.17’de meydana gelen 7,7 büyüklüğündeki ilk depremin ardından, 13.24’te 7,6 büyüklüğünde ikinci bir deprem yaşandı. İlk sarsıntı 65, ikinci sarsıntı ise 45 saniye sürdü. Art arda gelen bu büyük depremler, yıkımın etkisini katladı” dedi.

Depremlerin ardından 40’tan fazlası 4.0 büyüklüğünün üzerinde olmak üzere binlerce artçı sarsıntı yaşandığını belirten Türk, “Bilim insanlarının ve mühendislerin beklentilerini aşan bu depremler, doğa karşısında hazırlıklı olmamız gerektiğini bir kez daha gösterdi. Doğal afetlerin şakası yok, bu yüzden her zaman tedbirli olmalıyız” ifadelerini kullandı.

“Yaşadıklarımızın izleri hala çok taze”

Depremin ardından AFAD ve Kızılay başta olmak üzere devlet kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının bölgeye seferber olduğunu hatırlatan Başkan Türk, “Ne yazık ki, deprem öncesinde alınması gereken önlemler eksik kaldığı gibi, deprem sonrasında da tam anlamıyla hazır olmadığımızı gördük. Yıkımın büyüklüğü ve etki alanı, kurtarma çalışmalarında zorluklar yarattı. Ancak daha koordineli bir çalışma ile belki bir canımız daha kurtarılabilirdi” dedi.

Resmi rakamlara göre 11 ilde yaklaşık 15 milyon insanın etkilendiğini, 50 bin 783 kişinin hayatını kaybettiğini ve 107 bin 204 kişinin yaralandığını belirten Türk, “Evsiz kalan yaklaşık 2 milyon insanımızın mağduriyetini gidermeye çalışsak da, kaybettiklerimizin umutlarını ve hayallerini miras olarak taşımaya devam ediyoruz” diye konuştu.

“Depremin maliyeti yaklaşık 100 milyar dolar”

Başkan Türk, yapılaşmada yeterli mühendislik hizmeti alınmamasının büyük kayıplara yol açtığını vurgulayarak, “Deprem yönetmeliğine uygun yapılmayan 311 binden fazla bina yıkıldı, 883 binden fazla konut ve iş yeri hasar aldı. Yollar, köprüler kullanılmaz hale geldi. Depremin ülkemize maliyeti yaklaşık 100 milyar dolar olarak hesaplandı. Keşke bu bedeli, depreme dayanıklı kentler inşa etmek için harcasaydık” dedi.

Deprem sonrası ayakta kalan sağlam yapılar sayesinde, doğru zemin ve yönetmeliklere uygun yapılan binaların ne kadar kritik olduğunun bir kez daha görüldüğünü belirten Türk, “Japonya gibi olmanın zor olmadığını biliyoruz. İnşaat mühendisleri olarak gelecekte daha güvenli yapılar inşa etmek için çalışmalarımızı sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.

“Kaybedecek vaktimiz yok”

Türkiye’de son 40 yılda şehirleşmenin hızla arttığını ve yapılaşma süreçlerinde şehircilik ilkelerinin göz ardı edildiğini belirten Türk, şu uyarılarda bulundu:

✔ İmar afları, riskli yapı stoklarını artırıyor
✔ Kentsel dönüşüm uygulamalarında hala bir standart yok
✔ Depreme karşı dirençli yapılar inşa edilmezse benzer felaketler yaşanabilir

“Kaybedecek vaktimiz yok. Çevreye duyarlı, sürdürülebilir ve yeşil binalar üreterek geleceğe hazırlanmalıyız. Deprem bugün gündemimizde ama yarın başka bir felaketi konuşmayacağımızın garantisi yok” dedi.

“169 tarihi yapı yıkıldı, 646’sı hasar gördü”

Depremin yalnızca altyapıyı değil, kültürel mirası da büyük ölçüde etkilediğini belirten Türk, “Deprem bölgesindeki 8 bin 500 kültürel eserden 169’u yıkıldı, 1.646’sı hasar aldı. Kültürel mirasımıza verilen zarar 1 milyar TL’yi aştı” diye konuştu.

“Denizli birinci derece deprem kuşağında”

Denizli’nin birinci derece deprem kuşağında yer aldığına dikkat çeken Başkan Türk, şehrin riskli yapı stoğuna yönelik şu değerlendirmelerde bulundu:

???? 650 bin nüfuslu kent merkezinde, taşıma kapasitesi zayıf zeminlerde yüksek katlı yapılar bulunuyor.
???? Olası bir depremde, bu yapıların nasıl bir performans göstereceği büyük bir soru işareti.
???? Dar ve plansız sokaklar, acil durum müdahalelerini zorlaştırıyor.

Tüm bu risklere karşı kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve bireylerin farkındalıkla hareket etmesi gerektiğini belirten Türk, “Biz inşaat mühendisleri olarak çalışmalarımıza ara vermeden devam edeceğiz. Artık sadece temenni etmek değil, somut adımlar atmak zorundayız” dedi.