‘Benim çocuğum hep dayak mı yesin biri sana vurunca bende vur diyorum’ Demek doğru mu?

''Ben bu çocuğu böyle yetiştirmedim ama okulda sürekli bir çocuk ona vuruyor. Bende çocuğum ezilmesin diye o sana vurursa bende vur diyorum. Doğru olmadığını biliyorum ama çocuğum hakkını savunamıyor üzülüyorum.'' diyen aileler çocuğunuza şiddeti şiddetle çözmeyi öğretmek yerine şiddeti uygulayanı durdurmayı problemini çözemediği durumlarda yardım almayı öğretin.

Bu yazımda ebeveynlerin çok fazla sormuş olduğu ‘’Çocuğum kendini savunamıyor? Ne yapmam gerekiyor?’’ gibi sıklıkla gelmektedir.

Böyle durumlarda ne yapmalıyım dan önce aile yapısını, yetiştirilme tarzına bakmak gerekir.

Kendini savunamayan çocukların aile tutumları incelendiğinde ortak bir tutum olan korumacı yaklaşımda bulundukları gözlemlenmektedir.

Bu tutumla yaklaşan ebeveynlerin çocukları hayır demekte zorlanan arkadaşları ile ilişkilerine sınır koyamayan ve kendi haklarını savunmakta zorlanmaktadır.

Korumacı ailelerin çocukları neden kendini savunmakta zorlanırlar?

Korumacı ailelerin temelinde kaygılı, endişeli ebeveyn yatmaktadır. Bu ebeveynler çocuğunu ne kadar korursa kaygılarının kontrol edebileceğini düşünürler. Hâlbuki bir buçuk yaşına geldiğinde anneden ayrışma sürecine geçmesi beklenirken korumacı ailelerde bu pek mümkün olmaz. Bu aileler çocuk üç dört yaşına yaşına geldiğinde yardım etmeye devam edip ‘’ sen yiyemezsin ben yedireyim, sen giyemezsin ben giydireyim, atlama düşersin ,’’denerek sıkıntı yaşamadan her ihtiyacı yerine getirilirse anneye bağımlı bireyler haline gelirler.

Bu çocuklar annesiyle parka gittiklerinde akranlarıyla yaşamış olduğu problemde hemen annesinin arkasına saklanıp problemi annesinin çözmesini bekler. Çocuğa ismi sorulduğunda cevap vermeyip anne babaya bakarak ‘sen söyle’ anlamına gelmektedir çünkü halen annesinin uzantısı olduğunu düşünmektedir.

Korumacı aileler çocuklarına kesinlikle hayır kelimesini kullanmamaktadır. Hayır, kelimesini kullandığında çocuğun onu sevmeyeceğini ya da yaşayabileceği problemlerden kaçmak için kullanmaktadır.

Unutulmamalıdır ki çocuklar özellikle okul öncesi dönemde hayır diyebilmeyi ilk olarak anne babalarından öğrenir ve taklit ederler. Yumuşak başlı, korumacı genellikle çocuğuna evet insanlara hayır diyemeyen ailelerin çocuklarında kendilerini savunamayabilirler.

Öncelikle küçük yaş grubu çocuklara öğretilmesi gereken duygu isimlerini ( üzgün, kırgın, mutlu, kızmış, korkmuş vb.) öğretmek gerekir. Büyük yaş grubuna ise hayal kırıklığına uğramak, heyecanlı, endişeli vb. bunlarla ilgili çocukların hissettikleri duygularla ilgili resimler çizmeleri veya karşılıklı taklit içeren yüz ifadelerini yansıtma oyunları oynanması kendilerini ifade etmelerini kolaylaştıracaktır.

Ailelerin yapması gerekenlerde öncelikli olarak artık yapabilecekleri şeyleri çocuklara bırakmak ve bu konuda çocukları yüreklendirmek yeterli olacaktır.