ÇOCUKLARDA KONUŞMANIN GECİKMESİ

Çocuğunuzun Dil Gelişimi Onun Geleceğini Belirler.

Dil Nedir?

Dil düşüncelerimizi, isteklerimizi ve gereksinimlerimizi iletebilmek için öğrendiğimiz koddur.

Okumak

Yazmak

Konuşmak ve jestler

Dilin biçimleridir.

 Konuşma Nedir?

Konuşma, sözel dilin seslerle ifade biçimidir.

 Çocuklar Dil Kurallarını Nasıl Öğrenirler?

Çocuklar dili ve konuşmayı, çevrelerinde konuşulan dili dinleyerek ve işittiklerini uygulayarak öğrenirler. Bu yol, dil kodunun kurallarını edinmelerini sağlar.

 Dil bir defada öğrenilmez, zaman içinde yerleşir, edinilir.

Aileler Çocuklarına Konuşmayı Öğrenmeleri İçin Nasıl Yardım Edebilir?

Aileler çocuklarına konuşmayı öğrenmeleri için,

Çocukla konuşarak

Kitap okuyarak

Çocuktan konuşmasını isteyerek değil, çocuğu konuşmaya teşvik ederek

Konuşmayı eğlence haline getirerek

Yardım edebilirler.

Çocuk Dili ve Konuşmasında Yaşa Göre Beklentiler

Örneğin 1 yaşında çocuk;

Bir-iki kelime kullanmalı

Basit istekleri takip edebilmeli

"Buraya gel", "ayakkabıların nerede?" gibi basit soruları anlayabilmelidir.

2-3 yaşlarında,

İki yada üç kelimelik cümleleri konuşurken veya bir şeyler sorarken dilini kullanmalı

İki isteği aynı anda yerine getirebilmelidir "topunu getir ve masanın üstüne koy" gibi.

Ayrıca çocuğun konuşması hem aileye hem de onu tanımayanlara anlaşılır olmalıdır.

Ne Zaman profesyonel Bir Yardım Alınmalıdır?

Profesyonel bir yardım için en uygun zaman;

Kaygı duymaya başladığınız zaman

Eğer çocuğunuz 2 yaşında ve hala hiç sözcük kullanmıyorsa, hiç beklemeyin.

Hiç bir çocuk yardım almak için küçük değildir. Eğer bir sorun varsa, erken müdahale önemlidir. Eğer sorun yoksa, içiniz rahat eder.

 İşitme Sorunları Dil ve konuşmayı Etkiler Mi?

İşitme sorunları, dil ve konuşmayı önemli ölçüde etkiler. Özellikle yaşamın ilk yılı dil ve konuşma öğrenilmesi için önemlidir.

Hafif işitme kayıpları bile çevrelerindeki dil ve konuşma girdilerini kaçırmalarına sebep olabilir ve önemli gelişimsel gecikmelerle sonuçlanabilir.

Gecikmiş Dil ve Konuşmanın Nedenleri Nelerdir?

Gecikmiş dil ve konuşmanın nedenleri şöyle sıralanabilir;

Bazen çocuklar dilin kurallarını öğrenebilmek için yeterli dil girdisine maruz kalmayabilir.

Çocuk konuşmaya ihtiyaç duymayabilir çünkü aileler konuşmadan ziyade, çocuğun işaretlerine ve jestlerine hemen karşılık verirler.

Ayrıca bir çok dil özrünün tanımlanabilen bir nedeni yoktur.

 Gecikmiş Dil ve Konuşma İçin Neler Yapılabilir?

Konuşması geciken çocukların işitmeyle ilgili herhangi bir sorununun olup olmadığının belirlenmesi için odyolojik tetkike yönlendirilmesi gerekli olabilir.

Ebeveynler, çocuklarının dil gelişim aşamalarını dikkatlice gözlemlemeli ve dil gelişimini destekleyici oyunlar oynamalı, çocuğun karşılaştığı uyaranların sayısını arttırmalı ve daha fazla dil girdisi sağlamalıdır.

Aileler çocuklarının dilde bir gecikme yaşaması durumunda  Uzmandan yardım isteyebilirler ve yaptığı değerlendirmeye göre gerekiyorsa çocuklarının erken dönemde terapi alarak yaşıtlarının dil gelişim düzeyini daha hızlı bir şekilde yakalayabilmesini sağlayabilirler.

Gecikmiş Dil ve Konuşma İçin Ailelere Öneriler

Çocuklar dil ve konuşmayı, çevrelerinde konuşulan dili dinleyerek ve işittiklerini uygulayarak öğrenirler.

Dil, bir defada öğrenilmez, zaman içinde yerleşir, edinilir.

Özellikle yaşamın ilk yılı dil ve konuşmanın öğrenilmesi için önemlidir.

Bazen çocuklar dilin kurallarını öğrenebilmek için yeterli dil girdisine maruz kalamayabilirler.

Çocuk, konuşmaya ihtiyaç duymayabilir.

Çünkü aileler konuşmadan ziyade, çocuğun işaretlerine ve jestlerine hemen karşılık verirler.

Aileler çocuklarına konuşmayı öğrenmeleri için şöyle davranarak yardımcı olabilirler:

Çocukla konuşarak

Kitap okuyarak

Çocuktan konuşmasını isteyerek değil, çocuğu konuşmaya teşvik ederek

Konuşmayı eğlence haline getirerek

Günlük rutinde yaşananları sözel çıktı haline getirin, duymasını sağlayın

Örnek Durum:

Çocuk: Su ister, ama söyleyemediği için işaret dilini kullanıyor veya söylediği anlaşılmıyor olabilir.

Anne: "Ne istiyorsun canım sen? Kalem mi, resim mi yapacaksın?" (kalem ortamda varsa onu istediğini varsayarak davranmak gerek önce, çocukta böylece anlatmak için bir adım daha atacaktır

Anne devam eder: Canım ne istiyorsun, içecek bir şey mi? anladım, sen SU istedin. Susamış mı benim oğlum, ben sana şimdi Suyunu veririm. Al bakalım iç oğlum Suyunu. Gibi karşılık verir çocuk SU kelimesini bol bol duymuş olur.

Çocuk model olarak öğrenir. Kavramları bol bol duymasını sağlayın.

Bardaktaki su dolmadan taşar mı? aynı bu örnekteki gibi önce kavram yönünden tanıma tam olmalı ki; sözel çıktı bekleyebilelim.

Öğrenme ihtiyaç hissetmeden olmaz. Dili öğrenmeye ihtiyaç hissettirmeliyiz.

Biz onun sözlüğünü öğrenmemeliyiz. O bizim sözlüğümüzü öğrenmeli, unutmayın!

DİKKAT: İnce-kaba motor becerilerin gelişimi, dil gelişimini olumlu yönde etkiler.

Parmak uçlarındaki sinirler ne kadar uyarılırsa o kadar iyi olur.

Bundan dolayı parmak uçlarıyla ilgili çalışmalara ağırlık verilmelidir.

Çocuğunuz için gerekli test ve değerlendirmeler ile beraber Portage alınması erken tanı ve erken müdahale şansını arttırır.

HALİL KÖKEN

Özel Eğitim Uzmanı

Dip Tes NO: 31004