MAHŞERİN DÖRT ATLISI

İlişkileri sürdürmek neden güç? Bunu önlemek mümkün mü? Kötü giden ilişkiler kurtarılır mı? Peki, ama nasıl?

Mahşerin Dört Atlısı, bazı inanışlara göre kıyamet öncesi dünyanın sonuna gelindiğinin habercisidir. Psikolojide ise ilişkilerde sona yaklaşıldığının işaretçisidir. Çiftler arasındaki çatışmalar, mahşerin dört atlısıyla alevlenir ve yıkıcı sonuçlar doğurur.

Eleştiri: Eleştiri yapıcı olduğu sürece işlevseldir. Burada ki asıl problem tartışma esnasında karşıdakinin kişiliğine yönelik yapılan eleştiridir. Karşıdaki kişiye yönelik yargıda bulunmak tartışmanın büyümeye neden olur. Eleştiri, yapılan davranışa dönük olmalıyken kişiliğe yönelik suçlamalara dönüşür ve karşıdaki kişi kendini savunmaya alır, sorun çözülmek yerine şiddetlenir.

Savunma: Kişiliğe yönelik suçlamalar savunmayı da beraberinde getirir. Savunmaya eleştirel olan sen dili hâkimdir. Bu durum da yıkıcı sonuçları arttırır. Sen dili yerine ben dilini kullanmak çözüme ulaşmamızda kolaylık sağlar. Örneğin sen dilinin hâkim olduğu ‘beni anlamıyorsun’ cümlesi yerine ben dilinden ‘anlaşılmamış hissediyorum’ demek rasyonel sonuçlara ulaşılmasına aracılık eder.

Aşağılama: Burada da sorunu konuşmak yerine kişilik eleştirilir. Edilen hakaretler kişileri çıkmaz bir yola sürükler. Karşı tarafın kişiliğine verilen bu zarar, onun özgüveninin ve özsaygısının zedelenmesine sebep olur. Sadece hakaretler değil beden dili, bazı jest-mimikler ve kişi istemeden verilen akıllar/tavsiyeler onun aşağılanmış hissetmesinde büyük rol oynar.

Duvar Örme: Tartışma esnasında tepkisiz kalmak, cevap vermemek, kişiyi görmezden gelmek karşıdaki kişiye karşı birer duvar örme tepkisidir. Çatışma bir tarafın söylendiği diğer tarafın ise cevapsız kaldığı bir duruma evrilir. Aksiyon göstermeyen kişi, karşı tarafa adeta bir hayalet gibi davranır, onu ve sorunu görmezden gelerek herhangi bir problem yokmuş gibi yaşantısına devam eder. Bu da karşısındaki kişiyi daha çok sinirlendirir. Sorun çözülmeyi beklerken giderek büyüyen bir hal alır.

Peki, çare ne? Sorunlar elbette olacak, çatışmalar ister istemez yaşanacaktır. Hatta sağlıklı bir tartışma ilişkininde güçlenmesine katkı sağlar. Ancak önemli olan bu durumlarda nasıl tepki verildiğidir. Bu dört atlının etkisini fark etmek ve bundan kaçınmaya çalışmak dikkat edilmesi gereken bir noktadır. Unutmayın eleştiri savunmayı, küçümseyici bir ifadede duvar örmeye neden olacaktır.