Paylaş

2024 yılı zam yağmuru: Enflasyon hayat pahalılığını derinleştirdi

Türkiye, 2024 yılında yüksek enflasyon ve artan hayat pahalılığı ile mücadele ederken, birçok ürün ve hizmet kaleminde yaşanan zamlar vatandaşların bütçesini zorladı. Doğalgaz, elektrik, akaryakıt, kira, eğitim ve temel gıda maddelerindeki fiyat artışları, hanehalkının alım gücünü ciddi şekilde etkiledi. Yeni yıla asgari ücrete yapılan zam ile giren vatandaşlar, bu artışın yaşam maliyetlerini karşılamada yetersiz kaldığını dile getirdi.

denizli24haber EDİTÖR Giriş: 30.12.2024 - 10:48 Güncelleme: 30.12.2024 - 10:48

2024 yılı zam yağmuru: Enflasyon hayat pahalılığını derinleştirdi

2024 yılı, Türkiye ekonomisinde enflasyonun etkisinin derinden hissedildiği bir yıl olarak kayıtlara geçti. Doğalgazdan akaryakıta, kiradan eğitim ücretlerine kadar birçok kalemde yaşanan fiyat artışları, hayat pahalılığını artırdı. Özellikle asgari ücretin artan maliyetlere karşı yetersiz kalması, vatandaşları zor durumda bıraktı.

DOĞALGAZ FİYATLARINDA ÖNEMLİ ARTIŞ

2023 yılındaki seçim öncesinde doğalgaz için sağlanan 25 metreküplük ücretsiz kullanım hakkı, 2024 Nisan ayında sona erdi. Bu uygulamanın bitişinin ardından 1 Ağustos 2024 itibarıyla doğalgaz fiyatlarına yüzde 38 oranında zam yapıldı. Serbest tüketiciler için bu oran yüzde 33,1 olarak belirlendi. Özellikle kış aylarında yüksek gelen doğalgaz faturaları, dar gelirli aileleri zor durumda bıraktı.

KİRALARDA ENFLASYONUN YÜKÜ ARTTI

2024 yılı, konut kiralarındaki yükselişlerle dikkat çekti. Konut kiralarında yüzde 25’lik tavan zam uygulaması 1 Temmuz 2024 itibarıyla sona erdi ve kira artışları enflasyon oranına bağlandı. Bu durum, özellikle büyük şehirlerdeki kiracıların üzerindeki yükü artırdı.

Kira artış oranları, TÜİK tarafından açıklanan verilere göre şu şekilde oldu:

Temmuz 2024: %65,07
Ağustos 2024: %65,93
Eylül 2024: %64,91
Ekim 2024: %63,47
Kasım 2024: %62,02

Bu artışlar, konut piyasasında dengeleri bozarak ev sahipleri ve kiracılar arasında anlaşmazlıklara yol açtı.

ELEKTRİK VE AKARYAKIT FİYATLARINDA ZAM YAĞMURU

2024 yılında enerji fiyatlarındaki artışlar dikkat çekti. Temmuz ayında elektrik tarifelerine yapılan zam, özellikle mesken aboneleri ve tarımsal faaliyetlerde kullanılan elektrikte hissedildi:

Mesken tarifesi: %38 artış
Tarımsal elektrik: %30 artış
Kamu ve özel hizmetler sektörü elektrik tarifesi: %38 artış

Akaryakıt fiyatlarında da önemli artışlar görüldü. Motorin, benzin ve LPG fiyatları yıl boyunca zamlanarak 2024 sonunda şu seviyelere ulaştı:

Motorin: 43,91 TL (%18,19 artış)
Benzin: 43,14 TL (%24,93 artış)
LPG: 26,79 TL (%42,5 artış)

KÖPRÜ VE OTOYOL GEÇİŞ ÜCRETLERİNDE ÜÇ KEZ ZAM

Köprü ve otoyol geçiş ücretlerine yapılan artışlar, ulaşım maliyetlerini yükseltti. İstanbul’daki köprülerdeki geçiş ücretleri şu şekilde değişti:

15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet Köprüleri: 8,5 TL’den 33 TL’ye
Yavuz Sultan Selim Köprüsü: 19 TL’den 70 TL’ye

Benzer şekilde, Avrasya Tüneli ve Osmangazi Köprüsü’nde de benzer oranlarda zamlar yapıldı.

EĞİTİM VE ÇOCUK BAKIM ÜCRETLERİNDE REKOR ZAMLAR

2024 yılında özel üniversitelerde ve okullarda yapılan zamlar dikkat çekti. Bazı özel üniversitelerde yıllık kayıt ücretleri 1 milyon TL’yi aştı. Özel liselerde ise zam oranları yüzde 300’ü geçti. Milli Eğitim Bakanlığı, ara sınıflar için zam sınırlaması getirse de yeni kayıtlar için herhangi bir kota uygulamadı.

Çocuk bakım hizmetleri de benzer şekilde zamlanarak ailelerin üzerindeki yükü artırdı.

ASGARİ ÜCRET YETERSİZ KALDI

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2025 yılı için asgari ücretin 22 bin 104 TL olarak belirlendiğini açıkladı. Ancak gıda, enerji ve barınma gibi temel ihtiyaçlarda yaşanan fiyat artışları, asgari ücretin yetersiz kalmasına neden oldu. Vatandaşlar, asgari ücretin zam oranlarının karşısında eridiğini dile getirdi.