Denizli Su Zirvesi’nde su kıtlığına karşı ortak sorumluluk çağrısı

Denizli Su Zirvesi, Denizli Sanayi Odası (DSO) ev sahipliğinde, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu desteği, Denizli Büyükşehir Belediyesi ve Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi (DESKİ) iş birliğiyle gerçekleştirildi. Zirve, su kıtlığı ve sürdürülebilir su yönetimi konularını kamu, sanayi, akademi ve gençlerin katılımıyla çok paydaşlı bir çerçevede ele aldı.

Su kaynaklarının yalnızca çevresel bir mesele değil, üretimin, ekonominin ve gelecek nesillerin güvencesi olan stratejik bir unsur olduğuna dikkat çekilen zirvede, küresel iklim değişikliğinin etkisiyle artan su stresi ve buna karşı geliştirilebilecek uygulanabilir çözüm yolları tartışıldı.

“Bardağa Boş Tarafından Bak” mottosuyla kurgulanan süreç, iki aşamalı olarak hayata geçirildi. İlk aşamada, DSO AB Bilgi Merkezi koordinasyonunda, Pamukkale Üniversitesi akademisyenlerinin mentörlüğü ve öğrencilerin katılımıyla düzenlenen Terspektif Fikir Maratonunda geliştirilen projeler, ikinci aşamada 22 Aralık’ta gerçekleştirilen Denizli Su Zirvesinde katılımcılarla paylaşıldı.

Zirvenin açılışında konuşan DSO Yönetim Kurulu Başkanı Selim Kasapoğlu, suyun yaşam döngüsü kadar üretim ve ekonomik devamlılık açısından da vazgeçilmez bir kaynak olduğuna vurgu yaptı. Su kıtlığına karşı çözüm üretmenin ortak bir sorumluluk olduğunu ifade eden Kasapoğlu, sürecin bilimsel veriler ve aktif katılımla yürütülmesinin önemine dikkat çekti.

Denizli’nin tarihsel hafızasına da atıf yapan Kasapoğlu, Laodikya Antik Kenti kazılarında ortaya çıkarılan Su Kanununu hatırlatarak, suyun korunması ve adil paylaşımının binlerce yıl önce bile bir yönetim meselesi olarak ele alındığını söyledi. Kasapoğlu, “Geçmişte suyu ciddiyetle yöneten bir kentin, bugün de suyu koruyabilmesi için ortak akıl ve iş birliğiyle hareket etmesi şart” değerlendirmesinde bulundu.

Sanayide su verimliliği ve temiz üretimin DSO çalışmalarının önemli başlıklarından biri olduğuna dikkat çeken Kasapoğlu, küresel su sorunlarının yerelde de giderek daha fazla hissedildiğini belirtti. Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında su ayak izi, karbon ayak izi, atık su yönetimi, enerji verimliliği ve temiz üretim konularında eğitim ve faaliyetler sürdürdüklerini, Sürdürülebilirlik Komisyonu ve Birimi ile GEKA desteğiyle kurulan Güney Ege Verimlilik ve Test Merkezi üzerinden üyelere rehberlik ettiklerini kaydetti.

Kasapoğlu, 40 boyahanenin dahil olduğu Tekstilde Temiz Üretim Projesinin sanayide su verimliliği açısından önemli ve somut çıktılar ürettiğini, projenin Dünya Odalar Kongresinde yeşil dönüşüm kategorisinde ilk üç proje arasına girerek uluslararası düzeyde de takdir gördüğünü ifade etti.

Zirvede konuşan Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu ise dünyanın hızla bir su krizine doğru ilerlediğini belirterek, suyu korumaya yönelik her çalışmanın hayati önemde olduğunu söyledi. Kuraklık riskine karşı farkındalığın artırılması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, su tasarrufunun bireyden başlayarak toplumun tüm kesimlerine yayılması gerektiğini dile getirdi. Çavuşoğlu, “Çocuklarımıza bırakabileceğimiz en büyük miras suyun kendisidir. Suyun değerini bilen bilinçli bir şehir olma hedefiyle hareket ediyoruz” dedi.

Pamukkale Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet İnel, su kıtlığının bilimsel veriler ışığında ele alınmasının ve üniversite–kent iş birliklerinin güçlendirilmesinin önemine dikkat çekti. Gençlerin sürece aktif katılımının, kalıcı ve sürdürülebilir çözümler için kritik önemde olduğunu söyledi.

DESKİ Genel Müdürü Egemen Emre Beşli de zirvenin DESKİ iş birliğiyle hayata geçirildiğini belirterek, Denizli’de suyun korunması ve sürdürülebilir yönetimi kapsamında yürütülen çalışmaları paylaştı. Etkin ve verimli su yönetiminin, kamu kurumları, yerel yönetimler, sanayi ve akademi arasında güçlü bir koordinasyonla mümkün olabileceğini vurgulayan Beşli, ortak akıl ve veri temelli yönetim anlayışının öneminin altını çizdi.

Zirve öncesinde gerçekleştirilen Terspektif Fikir Maratonu ise gençlerin su yönetimi konusundaki yenilikçi bakış açısını ortaya koydu. Deneyim Fabrikası kolaylaştırıcılığında yürütülen maratonda, 50 öğrenciden oluşan 10 takım; Denizli’nin kentsel, endüstriyel ve tarımsal su verimliliğine ilişkin sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirdi.

Finale kalan ekipler projelerini, Denizli Büyükşehir Belediyesi, DESKİ, KOSGEB, GEKA, AB Bilgi Merkezi ve DSO temsilcilerinden oluşan jüriye sundu. Değerlendirme sonunda “Boş Bardak”, “Flow 5” ve “Sudoku” adlı ekipler ödüle layık görüldü. Birinciliği kazanan “Boş Bardak” ekibinin “Damla” projesi; yapay zekâ destekli bir platformla çiftçilere araziye uygun ürün ve su odaklı maliyet–kazanç analizleri sunarak su kaynaklarının daha verimli kullanılmasını hedefliyor.

İkincilik ödülü, uydu verileri ve IoT sensörleriyle çiftçilere optimum ürün deseni ve sulama önerileri sunan “Bulut Tarla” projesiyle “Flow 5” ekibine verildi. “Sudoku” ekibinin “DeSu” uygulaması ise su tasarrufunu teşvik eden hatırlatıcı ve ödül sistemiyle toplumsal farkındalığı artırmayı amaçlıyor.

DSO Başkanı Kasapoğlu, kazananın yalnızca ödül alan ekiplerle sınırlı olmadığını vurgulayarak, “Düşünen, sorgulayan ve sorumluluk alan tüm gençler bu sürecin asıl kazananıdır” dedi. DESKİ Genel Müdürü Egemen Emre Beşli de öğrencileri, projelerinin geliştirilmesi ve uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi için kuruma davet etti.

Zirve kapsamında düzenlenen “Bardağa Boş Tarafından Bak” başlıklı panelin moderatörlüğünü PAÜ Uluslararası Finansman ve Ticaret Bölüm Başkanı Doç. Dr. Uğur Akkoç yaptı. Panelde, DESKİ Genel Müdürü Egemen Emre Beşli, Denizli OSB Arıtma Tesisi Müdürü Çevre Yüksek Mühendisi İbrahim Ereşme ve PAÜ Çevre Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Meltem Bilici konuşmacı olarak yer aldı.

Panelde sürdürülebilir su yönetimi, iyi uygulama örnekleri ve ekosistem temelli yaklaşımlar ele alınırken, “Neyi yapmıyoruz?”, “Nerede eksik kalıyoruz?” ve “Hangi riskleri gözden kaçırıyoruz?” soruları üzerinden su yönetimine bütüncül bir bakış sunuldu.