HİZMET TESPİT DAVASI

                Hizmet tespit davası, işveren tarafından sigortalı işçinin SGK’ya bildirilmediği veya prim ödemelerinin eksik yapıldığı durumlarda işçi tarafından bu hususların tespiti için açılan davadır. İşçinin yaşadığı hak kaybının telafisi açısından büyük öneme sahiptir.  

            Uygulamada sıklıkla görülen, işçinin ücretinin bir kısmının elden yatırılması olayını hizmet tespit davasına örnek olarak verebiliriz. İşçinin maaşının bir kısmı elden yatırılarak yalnızca banka hesabına yatan kısım için SGK’ya bildirim yapılarak işçinin hizmet süresinden kısılmaktadır. Açılacak dava bunun tespiti açısından da faydalı olacaktır.

Bu dava ile işçi, işverenin bildirim yükümlülüğünü doğru bir şekilde yerine getirmemesi nedeniyle uğradığı hak kayıplarını telafi eder. Davanın lehe sonuçlanması halinde işçi, kuruma bildirilmediği günler için de geçmişe dönük olarak sigortalı sayılacaktır.

Hizmet tespit davasında davacı taraf ilgili hususların tespitini talep eden işçidir. Davalı ise işçinin çalışma durumunu SGK’ya bildirmeyen veya eksik prim ödemesi yapan işveren olacaktır. 

Hizmet tespit davası açılmadan önce dikkat edilmesi ve yerine getirilmesi gereken şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar şu şekilde sıralanabilir:

• İşçinin çalıştığı işyerinin 5510 sayılı kanun hükümlerine uygun şartları sağlayan bir yer olması gerekir.
• Sigortasız iş görme durumu söz konusu ise dava tarihinden önce bu durumun SGK tarafından tespit edilmemiş olması gerekir. 
• Hak düşürücü süreye uygun olarak dava açılmalıdır. 
• İşçinin çalışma durumunun sigortaya bildirilmemiş veya kazanç ve prim ödeme gün sayılarının eksik bildirilmiş olması gerekir. 
• İşçinin sigortalı sayılmayan kişilerden olmaması gerekir. 

İşçi tarafından açılan hizmet tespit davası neticesinde mahkemenin işçinin talebinin kabulüne karar vermesi halinde tespitin yapıldığı aylar ve prime esas kazançlar tescil edilir. Tespit işlemi mahkeme tarafından yapılır. 

İşçinin talep ettiği hususların tespitine karar verilmesi ile dava işverenin aleyhine sonuçlanmış olur. Mahkemenin kabul kararı ile birlikte işveren, tespit edilen aylık çalışmaları SGK’ya bildirir ve eksik primlere ilişkin ödemeleri yapmakla yükümlü hale gelir. Tespiti gerçekleşen aylık süreler emeklilik hesabında dikkate alınır. 

Davanın işçi aleyhine sonuçlanması halinde işçinin talep ettiği hususların tespiti gerçekleşmemiş olur. Bunun sonucunda işverenin yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdiği tespit edilmiş olur.

Hizmet tespit davası sonucunda işverenin eksik bildirim yaptığı anlaşılırsa işveren aleyhine ciddi miktarlarda idari para cezası kesilir. Bu da genelde işverenler açısından caydırıcı bir durum olarak karşımıza çıkar.