Kekemelik

Seslerin ya da hecelerin tekrarlanması, konuşma esnasında çeşitli sorunların yaşanması ve dengesiz hız gibi konular bir konuşma bozukluğu olan Kekemelik durumunu ifade etmektedir. Sıkça çocuklarda 2 ila 6 yaşlar arasında rastlanılan bu durum yaklaşık olarak aslında tüm çocukların %10’luk bir kısmını karşıladığından dolayı ihmal edilmemesi gerekmektedir. Özellikle bu yaştaki çocuklarda görülen Kekemelik durumunun bazen yetişkinliğe kadar devam ettiği de görülebilmektedir. Çocukların gelişimleri ilerledikçe yapılan incelemeler bu durumun ortadan kaybolduğunu göstermektedir. Ancak kalıcı olabilecek olan durumlarda erken teşhis ve müdahale de önem arz etmektedir. Erken tedbirler ile sorunun yetişkinliğe kadar gitmesi durdurulabilir.

Kekemelik Sebepleri Nelerdir?

• Şiddetli olarak yaşanılan duygusal travmalar
• Ailede kekemelik öyküsünün olması
• Çocukluk döneminde gelişim
• Travma ve inme gibi nedenlerden kaynaklanan beyin yaralanmaları

Gibi sebepler ile Kekemelik durumu gözlenebilmektedir. Kalıtsal sebepler var ise ebeveynden çocuğa aktarımın meydana geldiği de görülmektedir.

Kekemelik Ne Zaman Ortaya Çıkmaktadır?

Kekemelik sadece çocukluk döneminde değil yetişkinlik döneminde de ortaya çıkabilen bir durumdur. Özellikle 2 ila 6 yaş arasındaki çocukların konuşmasına dikkat edilmelidir. Çünkü bu dönem çocukların dil gelişimleri açısından önem arz etmektedir. Tüm çocukların yaşamlarının pek çok döneminde bu sorunla karşılaşma riski olmakla birlikte bazen bir hafta ile birkaç yıl arasında değişen ve kalıcı olmayan sorunlar da görülebilir.

Çocuğum Kekeme Mi?

Kekemelik tedavisi için öncelikle sorunun tespit edilmesi gerekir. Bazen konuşma bozukluğuna ek olarak farklı gözlemler yapmak da mümkündür.

• Etkili iletişim kurmada sorunlar yaşanması
• Bir kelime ya da kelime öbeğine giriş yapmakta zorluk çekilmesi
• Konuşma kaygıları
• Seslerin, hecelerin ya da kelimelerin sürekli olarak tekrar edilmesi
• Kelimelerin bazılarının telaffuzunda yüzün ve üst gözdenin çok aşırı olacak şekilde gerilmesi
• Bir sonraki kelimeye geçişte sorunların yaşanması
• Kısa bir sessizlik ve kelime içinde duraklamaların meydana gelmesi
• Hızlı şekilde göz kırpma
• Baş hareketleri yapma
• Yüz tikleri
• Dudak ve çenede titreme

Gibi durumlar Kekemelik habercisi olabilmektedir. Kişiler heyecanlandığında, stresli ya da yorgun olduklarında ya da kendilerini bir baskı altında hissetlerinde seviyede artış meydana gelebilir. Kişiler kalabalıklar önünde konuşmaya çekinebilir. Fakat akıcı şarkı söyleme, eş zamanlı konuşma ya da kendi başına konuşma esnasında, konuşmada sorun olmadığı göze çarpar.

Kekemelik Teşhisi Nasıl Yapılır?

Dil bozukluğu, ses, ve konuşma bozukluğu gibi sorunlar yaşayan bireyleri test etmek sağlık konusunda profesyonellerin işidir. Çocuğa ya da yetişkine tanı konulur iken;

1. Kekemelik ilk olarak ne zaman fark edildi?
2. Davranışlar üzerinde analiz yapıldı mı?
3. Konuşma ve dil becerileri değerlendirilirken elde analizler var mı?
4. Kekemelik hangi şartlarda ortaya çıktı?

Gibi sorular sormak gerekir.

Çocukların bu duruma devam edip etmeyeceği ya da durumun daha da ilerleyip ilerlemeyeceğinin ihtimalleri bu aşamada değerlendirilir.

Bu değerleme yapılırken aynı zamanda ailede Kekemelik öyküsü olup olmadığının da araştırılması gerekir.

Konuşmada akıcılığın artırılmasının sağlanması, iş ve okula problemsiz bir şekilde devamın sağlanması, bireyin sosyalleştirilmesi ve çevresi ile etkili iletişim geliştirilmesi amacıyla bireye çeşitli bireyler öğretilmektedir.

Bazı durumlarda dil ve konuşma bozuklukları ortadan kaldırılamıyor olsa da adaptasyon üzerine eğitimler verilmektedir. 3 ila 6 ay arasında süren durumlar, aile öyküsü ve duygusal zorluklar yaşayanlar terapi için uygun adaylar olarak kabul edilmektedir.

Elektronik aletler, bilişsel davranışçı terapi, ebeveyn ve çocuk etkileşimleri gibi teknikler ile konuşma ve dil bozuklukları ortadan kaldırılabilmektedir.

HALİL KÖKEN

ÖZEL EGİTİM UZMANI

Dip NO: 31004